Boeren roepen op tot ‘buitengewone biologische boost’
Vanuit BioPlant, een groep verenigde biologische akkerbouwers, is recent een oproep gedaan aan supermarkten en de Nederlandse overheid. Met voorstellen voor diverse prijsprikkels (verlaging van de BTW en verlaging van retailmarges op biologische producten) hopen zij de consument beter te bereiken met biologisch. Biohuis, de vereniging van biologische boeren en tuinders, staat achter deze oproep. Initiatiefnemers en bio-akkerbouwers Jaap Korteweg, Digni van den Dries en Alex van Hootegem lichten toe:
“De voordelen van landbouw zonder kunstmest en bestrijdingsmiddelen zijn enorm. Zo maken we ons in toenemende mate druk over stikstof en het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen voor onze gezondheid, leefomgeving en klimaat. De kwaliteit van ons drinkwater gaat achteruit, de relatie met ziektes als Parkinson en kanker is bewezen. Het verlies aan biodiversiteit baart ons nog de meeste zorgen, nu we weten dat in de afgelopen 50 jaar 70% procent van al onze inheemse planten- en diersoorten verloren zijn gegaan. Populaties van akkervogels als de veldleeuwerik en de patrijs zijn met meer dan 90 % gedaald.”
Prijzen in de supermarkt
“Hoewel het met alle voordelen logisch lijkt dat consumenten massaal biologisch kopen, is dit nog niet het geval. Dit ligt met name aan de prijs, die in de winkel soms wel drie keer hoger ligt. Op dit moment betaalt de consument meer voor biologische producten vanwege de hogere kostprijs in de gehele keten.” “De prijs van biologische producten die van de boerderij komen, zijn vaak maar één tot twee dubbeltjes duurder dan die van een product grootgebracht met kunstmest en bestrijdingsmiddelen. Dit hoeft voor de consument echter geen probleem te zijn omdat het nog steeds een lage prijs is. Zo is de kostprijs ‘af boerderij’ van biologische aardappelen ongeveer € 0,35 per kilogram, net als biologische peen. De verwerkingskosten, het verpakken en vervoeren van een biologisch product zijn fractioneel hoger door de lagere volumes.”
“Daarna gaat de prijs in een stijgende lijn omhoog. In het winkelschap verdubbelt het product in prijs. Dit is niet omdat de retailer er zoveel geld aan verdient, maar vanwege de lage omloopsnelheid in het schap. De interne kosten voor biologische groentes zijn dan ook voor een supermarkt veel hoger dan een product geproduceerd met kunstmest en bestrijdingsmiddelen. Toch kunnen we vrij simpel met supermarkten en de overheid de consumentenprijs laten dalen.”
“De supermarkten kunnen de marge op biologische producten gelijkmaken aan de producten met kunstmest en bestrijdingsmiddelen. Hiermee geven ze invulling aan hun eigen duurzame doelstellingen voor de toekomst en spelen in op een brede maatschappelijke behoefte. Met deze actie dalen de consumentenprijzen voor biologische aardappelen, groenten en granen fors. De supermarkten kunnen hiermee laten zien dat zij echt voor hun eigen duurzame doelstellingen gaan en een groot verschil maken voor mens, milieu en klimaat.”
Aanpakken BTW
“Wanneer de overheid besluit om het btw-tarief op biologische aardappelen, groenten en granen naar 0% te brengen scheelt dat nog eens 9% op de consumentenprijs. Aan de ontwikkeling van biologische landbouw besteedde de overheid de afgelopen jaren nauwelijks geld. Dit terwijl zij miljarden investeerde in de energietransitie. Tientallen jaren zorgde de overheid met subsidie dat de eindgebruiker, ondanks het verschil in productiekosten, dezelfde prijs betaalde voor groene als voor fossiele energie. De omschakeling verliep voor de consument hierdoor makkelijk. De grote investering vanuit de overheid in groene energie betaalt zich met de huidige energiecrisis inmiddels meer dan terug. Dit is precies wat we ook verwachten als resultaat van ons voorstel: een verandering in koopgedrag waarmee de overheid haar doelstellingen op het gebied van uitbreiding biologisch landbouwareaal wel na kan komen.”
“De omzetsnelheden zullen door deze maatregelen omhoog gaan; daarbij vertalen schaalvoordelen zich in lagere ketenkosten. Daardoor wordt het op biologische wijze produceren voldoende beloond en aantrekkelijk voor omschakelaars. Hierdoor kunnen de prijzen uiteindelijk omlaag. Zo ontstaat een volledig duurzaam en rendabel model. Een win-win situatie voor supermarkten en overheid - en voor de hele maatschappij.”
Namens BioPlant, het team Buitengewone Biologische Boost:
Jaap Korteweg, Digni van den Dries, Alex van Hootegem
Voorzitter BioPlant: Henk Klompe
Terug naar overzicht